ARPAÇ KÖYÜ TARİHİ

ARPAÇ bayart

Arpaç Köyü ilçemizin en eski köylerinden olup, tarihi sadece şimdiki yerleşiklerin geçmişi ile değil, Kale mevkiinde Hitit, Roma ve Bizans dönemi yerleşimi ile de ayrı bir önemi vardır. Köy sakinlerinin ilk gelenleri 400 yıl öncesinde Eski mezar Mevkiine ikamet eden altı ailedir. Daha sonraları içme suyu kıtlığından şimdiki yerine yerleşmişlerdir. Köyün ilk kurucu aileleri İmamgil ve Halilkaler'dir. Uzun yıllar Medresede hocalık yapan Ömer Kâhya ilk ailesindendir. Birkaç Yürük aile Elmadağı'nın idris Köyünden, Arnavutlar Karamağra'nın Albar Köyünden, Karabekirier, Haymana ve Keskinden gelirken, Trabzon'dan gelen bir aile ile köyün nüfus yapışı belirlenmiştir.
Osmanlının son dönemlerinde burada medresenin bulunuşu, civar köylerden tahsil için öğrencilerin gelmesini sağlamıştır. Köyde yetişen medrese tahsilli önemli şahsiyetlerden Ömer Kâhyanın aruz ve hece ile yazılmış çok az sayıda şiirleri Erciyes Dergisince 1977'de derlenmiştir. Vasıf mahlası ile şiirlerini yazan bu önemli şahsiyetin, şairlerimiz bölümünde kısaca hayatı ve şiirleri işlenecektir.
Köyün tarihi yeri olarak bilinen Kızıl Kale Mevkiinde ören yerleri mevcut olup eski medeniyet izlerine rastlanmaktadır. Kızıl Kale, 200 metre yüksekliğinde heybetli kaya olup en üst noktasından ırmak tabanına kuyu açılmıştır. Bu kuyunun tabanına inilememektedir. Hemen karşısındaki Ak Kaya ile ilk Çağlar için önemli bir savunma ve geçit yeri oluşturmaktadır.
Arpaç köyü ilçeye 17 Km olup 140 hanedir. Çekerek'ten Çeltek ve obalara giden asfalta iki km bağlantı yolu vardır. Çekerek Irmağı Arpaç Koyunun üç km aşağısından geçmektedir. Köyün sulanabilir arazisi ırmak kenarlarıdır. Arpaç Koyunun üzüm ve pekmezi oldukça kaliteli olup, son zamanlarda bağcılığa gereken önem verilmemektedir. Köyün kurulduğu yer dere yatağı ve dağlık olmasına rağmen ekilebilir kıraç arazi oldukça zengindir, iler ki yıllarda ırmak üstü arazi ve ahırcılık için buralara ev yapanların mesken ve ahırları Çekerek Baraj suları altında kalacaktır.

Arpaç köyünden genel bir görünüm
Ormanlık alanlar geniş olup ihtiyaç fazlası yakacağa sahiptirler. Dağlarında çam, meşe ve ardıç ağaçları yaygındır. Köyde tarımın yanında mera ve besi hayvancılığı yapılmaktadır. Nüfus bakımından önceleri büyük köylerden olmasına rağmen, ilçe merkezine ve Ankara'ya çok sayıda göç vermiştir, ilköğretimi ve lojmanı bulunan köyde okuma yazma oranı yüksektir.
Köyün, yakın tarihlere kadar ırmak üstünde işletilen ve çok el değiştiren değirmeninin bulunması buralar da değişik anıların yaşanmasına zemin hazırlamıştır. 100 Km'lik Yozgat merkezinden buraya kağnılarla un yapmak için gelinmesi köyü canlı tutmuştur.
Köyde iki Kore Gazisi bulunmakta olup, Milli Mücadele ve Seferberlik yıllarında askere gidip dönmeyenler vardır. Köyden Aynacıoğlu isyanına Cin Ali isminde bir kişi katılmış olup, Milli Müfreze ile çarpışırken Kızıl Dinek Mevkiinde vurulmuştur. Köy civarında Asker Kaçaklarının ve isyancıların şakilik hareketlerine halktan destek veren olmadığı gibi Köy halkı bu hareketlerden tedirgin olmuştur.

iyi anlatım elerin dert görmesin